‘Sgotwrs Lleol’ gan Mr. Bryn Evans

Cyfarfod 29.03.23

Clwb Criced Bethesda

Cafwyd cyfarfod tu hwnt o ddifyr yn y Clwb Hanes yn ddiweddar yng nghwmni Mr. Bryn Evans ‘Bron Arfon,’ oedd yn sôn am y traddodiad pysgota - neu ‘foirio’ yn yr ardal leol. Soniodd am y cyfoeth naturiol sydd gennym o’n hamgylch yma, - yn llynnoedd ac yn afonydd gwych oedd yn llawn pysgod ar un adeg! Ond wrth gwrs, fe hawliodd yr Arglwydd Penrhyn y dyfroedd er mwyn iddo ef a’i ffrindiau cyfoethog gael pysgota ynddynt. Yn naturiol, roedd rhai o’r trigolion lleol yn rhoi cynnig ar ‘botsio’, ond roedd dirwy o £9 yn eu hwynebu pe cawsant eu dal, yn ogystal â cholli eu gwaith yn y chwarel. Yna, crëwyd ‘Cymdeithas Genweirwyr Dyffryn Ogwen’ pan gafodd y trigolion lleol hawl gan Penrhyn i bysgota rhannau o ddyfroedd yr ardal. Cymdeithas oedd hon a oedd yn addysgu ei haelodau i ddefnyddio genwair, cawio plu a thaflu pluen yn gelfydd. Daeth Bryn â nifer o enweiriau a phlu i’w harddangos, a mawr oedd diddordeb yr aelodau ynddynt. 

Yr hyn a oedd yn wych am y noson oedd fod darlith Bryn wedi ysgogi trafodaeth ddifyr ynglŷn â rheolau, cystadlaethau, meintiau a lliwiau pysgod, pontydd a phyllau’r ardal. Roedd yr atgofion yn llifo, a hynny mewn Cymraeg graenus a oedd yn orlawn o dermau gwych o’r byd pysgota. Roedd yn bleser cael gwrando ar y cyfan. Diolchwyd iddo ar ddiwedd y noson gan Mr. Einion Thomas, a gwerthfawrogwyd y cyfan gan y gynulleidfa. Diolch yn fawr iawn Bryn!